Tomaten in de moestuin resistent tegen phytophthora infestans

Item: Tomaten in de moestuin resistent tegen phytophthora infestans
Rating: 5
Author: Niels Picard

11 september 2020

Inhoud:

Wat is de aardappelziekte of tomatenziekte phytophthora infestans
Tomaten genen resistent tegen de waterschimmel phytophthora infestans
Welke groeivorm hebben tomatenplanten
Welke namen worden er allemaal gebruikt bij het beschrijven van tomatensoorten
Wat is het dieven van tomatenplanten
Wat betekent vroege tomaten, middentijdse tomaten en late tomaten
Hoe kunt u de kans op besmetting met de tomatenziekte phytophthora infestans verkleinen
Welke tomatenrassen zijn in meer of mindere mate resistent tegen de tomatenziekte phytophthora infestans
Tomatenplanten die geschikt zijn voor het Nederlandse klimaat
Verslaglegging van eigen testen met tomatenplanten in de moestuin

Wat is de aardappelziekte of tomatenziekte phytophthora infestans

De waterschimmel phytophthora infestans is ook wel bekend als de aardappelziekte of tomatenziekte. In het Engels wordt phytophthora infestans aangeduid als “late blight”. Deze waterschimmel (Oomycetes) tast zowel de tomatenplant als de tomaten aan. De aantasting door de waterschimmel treedt meestal op na vochtig weer, als het blad tenminste 4 uur tot 8 uur nat blijft. Dit noemen we de blad-nat periode. Is de temperatuur vervolgens tussen de 12 en 24 graden Celcius, dan zijn de omstandigheden voor de waterschimmel ideaal. Het begint meestal met aantasting van de steel en de bladeren. De steel wordt zwart en de bladeren krijgen zwarte vlekken. Vervolgens worden de tomaten aangetast en kun je de gehele plant met tomaten weggooien. De waterschimmel Phytophthora infestans overleeft enkel op levend plantmateriaal. Niet op afgestorven tomatenplanten.

Tomatenplanten met phytophthora infestans in het blad.

Tomatenplanten met phytophthora infestans in de stam.

Tomaten genen resistent tegen de waterschimmel phytophthora infestans

Na jarenlang onderzoek hebben kwekers een aantal genen in wilde populaties van tomaten aangetroffen. Deze genen blijken aanzienlijk resistent te zijn tegen de waterschimmel phytophthora infestans. Dit zijn de genen Ph-1, Ph-2, Ph-3 en Ph-5. Deze genen zijn ze vervolgens gaan inkruisen in gecultiveerde tomaten en gaan testen. Uit de testen kwam naar voren dat tomatenplanten die zowel de genen Ph-2 en Ph-3 bezitten, het meeste resistent zijn tegen phytophthora infestans. In de video hieronder wordt uitgelegd hoe het inkruisen van tomatenrassen gaat. Nadat twee tomatenrassen zijn ingekruist, onstaat een nieuwe ras. Dit nieuwe ras wordt vaak aangeduid als een F1 ras.

Welke groeivorm hebben tomatenplanten

We kunnen de groei van tomatenplanten indelen in drie groepen:

Stamtomaten
Struiktomaten
Dwergstruiktomaten

Stamtomaten

Deze tomatenplanten groeien stevig en u kunt deze bij openlucht teelt het beste aftoppen. Deze tomatenplanten moet u goed dieven en hanteer één stevige stam die u aan een plantenstok of tomatenspiraal vastmaakt. Stamtomaten geven gemiddeld 4 tot 8 tomatentrossen per plant. Stamtomaten worden ook wel aangeduid met de term indeterminate.

Struiktomaten

Deze planten worden gemiddeld 50 – 100 cm hoog en stoppen dan met groeien in de hoogte. De plant vormt zich als een struik, in tegenstelling tot de stamtomaat die in de hoogte blijft groeien. Omdat de plant de vorm van een struik aanneemt, hoeft u de struiktomaat niet te dieven. Door het gewicht van de tomaten kan een struiktomaat gaan doorhangen. Ondersteun de plant dan ook met een plantenstok. Bij teelt in de openlucht adviseer ik wel om de plant te snoeien, zodat er voldoende wind tussen de bladeren kan waaien. Stuiktomaten worden ook wel aangeduid met de term determinate.

Dwergstruiktomaten

Deze tomatenplanten blijven klein. Ze worden vaak niet hoger dan 30 – 40 cm en u hoeft ze niet te dieven. Dwergtomaten worden vaak in bloembakken op potten gekweekt en zijn erg geschikt voor op het balkon of in de tuin bij huis. Doordat deze tomatenplanten klein blijven, geven deze minder vruchten dan stamtomaten of struiktomaten. De vruchten zijn vaak wat kleiner en vallen vaak onder de categorie cherrytomaten. Dwerstruiktomaten worden ook wel aangeduid als dward, mini-dwarf of compact dwarf.

Welke namen worden er allemaal gebruikt bij het beschrijven van tomatensoorten

Bij het beschrijven van tomatenrassen, worden tomaten ook wel onderverdeeld in verschillende categorieën:

Bestomaten of druiftomaten

Dit zijn de kleinste tomaten die er zijn. Deze kleine tomaatjes zijn rond en wegen maximaal 20 gram. De diameter is tussen de 1 en 2,5 cm.

Kerstomaten of cherrytomaten

Deze tomaten zijn iets groter dan de bestomaten. Ze zijn ongeveer zo groot als een kers, vandaar de naam “cherrytomaat”. Deze tomaten wegen tussen de 25 en 55 gram. De diameter is tussen de 2,5 en 4 cm. Cherrytomaten smaken zoet en zijn erg sappig. Ze hebben relatief weinig vruchtvlees.

Pingpongtomaten, olijftomaten of cocktailtomaten

Cocktailtomaten zijn groter dan de cherrytomaat en kleiner dan de klassieke tomaat. Cocktailtomaten wegen tussen de 55 en 120 gram. De diameter is tussen de 4 en 8 cm. Cocktailtomaten zijn er in verschillende vormen. Sommige soorten zijn rond of hebben de vorm van een pruim.

Klassieke, normale of mediumtomaten

Dit is de tomaat zoals vele van u kennen uit de supermarkt. De klassieke ronde of een beetje platte tomaat. De klassieke tomaat weegt tussen de 120 en 220 gram. De diameter is tussen de 9 en 12 cm. Bij sommige klassieke tomatenrassen groeien de tomaten aan trossen en zijn ze tegelijk rijp. Dit noemen we trostomaten, omdat ze in de supermarkt nog als een trosje bij elkaar aan een stukje van de stam zitten. Trostomaten worden veel gebruikt in salades, soep of sauzen.

Vleestomaten

Vleestomaten zijn er in verschillende maten. Het zijn vlezige en sappige tomaten die erg geschikt zijn voor soepen en sauzen. Ook kunt u ze goed in plakjes snijden om bijvoorbeeld op brood of hamburger te eten.

Romatomanten of Pomodori tomaten

Romatomaten of Pomodoro tomaten zijn langwerpige tomaten. Ook kunnen ze de vorm van een pruim hebben. Romatomaten weten tussen de 55 en 140 gram. Ze kunnen een lengte hebben van 7 tot 10 cm. Romatomaten worden vooral gebruikt bij het bereiden van stoofpotjes, pastasauzen en soepen.

Wat is het dieven van tomatenplanten

Als u een tomatenplant kweekt, dan groeit er uit het tomatenzaadje een plantje met een stam. Deze stam zal verder in de hoogte groeien en bladeren krijgen. In de oksels van deze bladeren zullen nieuwe stengels groeien. Als u deze stengels niet weghaalt, krijgt u een tomatenplant met meerdere stengels. Het groeien van deze nieuwe stengels neemt veel energie van de tomatenplant en dat wilt u niet. U wilt juist dat deze energie in de hoofdstam gaat zitten, zodat deze enkele trossen met mooie vruchten vormt. Bij stamtomaten haalt u deze nieuwe stengels in de oksels van de plant weg. Dit noemen we het dieven van tomatenplanten.

Wat betekent vroege tomaten, middentijdse tomaten en late tomaten

Als u een tomatenplant (stekje) in de grond plant duurt het een bepaalde periode voordat de tomatenplant vruchten geeft. Het aantal dagen dat tussen het planten van dit stekje en de eerste rijpe tomaat zit drukken we uit in vroege, middentijdse of late tomaten.

Vroegrijpende tomatenrassen hebben slechts 50 tot 60 dagen nodig.
Middentijdse tomatenrassen hebben 66 tot 75 dagen nodig.
Late tomatenrassen hebben 76 dagen of meer nodig.

Hoe kunt u de kans op besmetting met de tomatenziekte phytophthora infestans verkleinen

Plant de tomatenplanten voldoende uitelkaar. Minimaal 1 meter tussen de planten.
Verwijder de onderste bladeren die (eventueel) de grond raken.
Verwijder gedurende het seizoen voldoende blad, zodat de wind de planten snel kan drogen.
Verwijder eventueel aangetast blad.
Geef de tomatenplanten het liefste water bij hun voet en maak de planten niet nat. Ik houd mij overigens niet aan deze regel en besproei mijn gehele voedselbos bij droogte om de week.
Besproei de tomatenplanten eventueel om de week met Magnesiumsulfaat (noemen we ook wel Bitterzout of Epsomzout). Bitterzout bestaat voor ongeveer 10% uit Magnesium en 13% uit zwavel. U kunt bitterzout in emmer kopen. Ik meng het aan met water (5 gram bitterzout op in 1 liter water). Van zwavel is bekent dat het preventief tegen schimmels werkt. Magnesium zorgt ook voor gezonde groene bladeren.
Ook kunt u de tomatenplanten eventueel om de week met Pireco aardappelziekte besproeien. Dit is op basis van kruiden.

Welke tomatenrassen zijn in meer of mindere mate resitent tegen de tomatenziekte phytophthora infestans

Er zijn ondertussen al diverse tomatenrassen die enige vorm van resistentie hebben, doordat ze beschikken over één of meerdere genen. Hieronder beschrijf ik rassen die op het moment van het schrijven van deze blog enige vorm van resistentie hebben:

Bestomaten of druiftomaten (maximaal 20 gram)

Tomaat Cherry Bomb F1 (rode bestomaat, vruchten circa 15 – 20 gram)
Tomaat Jasper F1 / Tomaat Vesper F1 (rode bestomaat, vruchten circa 7 – 10 gram)
Tomaat Lizzano F1 (rode bestomaat, vruchten circa 15 – 20 gram)
Tomaat Consuelo F1 (rode bestomaat, vruchten kas circa 15 en 20 gram, vruchten buitenteelt circa 25 en 50 gram)
Tomaat Resi (rode bestomaat, vruchten circa 20 gram)
Tomaat Nectar Hybrid (rode bestomaat, vruchten circa 14 gram)
Tomaat Celano F1 (rode bestomaat, vruchten circa 10 gram)
Tomaat Fantastico F1 (rode bestomaat, vruchten circa 14 gram)
Tomaat Mountain Honey F1- (rode bestomaat, vruchten 15 – 20 gram)
Tomaat Red Pearl (rode bestomaat, vruchten circa 15 – 20 gram)
Tomaat Sunviva (gele bestomaat, vruchten circa 20 gram)
Tomaat Rubylicious F1 (rode bestomaat, vruchten circa 15 gram)
Tomaat Crokini F1 (bestomaat, vruchten circa 15 – 18 gram)

Kerstomaten of cherrytomaten (tussen de 25 en 55 gram)

Tomaat Primabella (rode cherrytomaat, vruchten circa 30 gram)
Tomaat Apple Yellow F1 (gele cherry tomaat, vruchten circa 20 – 25 gram)
Tomaat Pink Princess Gene Pool (rode cherrytomaat, vruchten circa 15 – 50 gram)
Tomaat Stupice (rode cherrytomaat, vruchten circa 28 – 52 gram)
Tomaat Super Sweet 100 F1 (rode cherrytomaat, vruchten circa 28 gram)
Tomaat Sweetheart of the Patio (rode cherrytomaat, vruchten circa 28 gram)
Tomaat Toronjina F1 (oranje cherrytomaat, vruchten circa 28 – 32 gram)
Tomaat Juliet (rode cherrytomaat, vruchten circa 43 – 52 gram)
Tomaat Red Grape F1 (rode cherrytomaat, vruchten circa 28 – 56 gram)
Tomaat Indigo Rose (paarse cherrytomaat, vruchten circa 30 – 60 gram)
Tomaat Resibella (rode cherrytomaat, vruchten circa 50 gram)
Tomaat Appleberry Yellow F1, (gele cherrytomaat, vruchten circa 20 – 25 gram)
Tomaat Appleberry Red F1 (rode cherrytomaat, vruchten circa 20 – 25 gram)
Tomaat Appleberry Orange F1 (oranje cherrytomaat, vruchten circa 20 – 25 gram)

Pingpongtomaten, olijftomaten of cocktailtomaten (tussen de 55 en 120 gram)

Tomaat Cristal F1 (rode cocktailtomaat, vruchten circa 90 – 120 gram)
Tomaat Rondobella (rode cocktailtomaat, vruchten circa 100 gram)
Tomaat Mountain Magic F1 (rode cocktailtomaat, vruchten circa 40 – 60 gram)
Tomaat Cocktail Crush F1 (rode cocktailtomaat, vruchten circa 40 – 50 gram)
Tomaat Summer Sweetheart (Compari)
Tomtaat Bauna (rode cocktailtomaat, vruchten circa 100 – 120 gram)
Tomaat Duttingold (gele cocktailtomaat, vruchten circa 50 – 50 gram)

Klassieke, normale of mediumtomaten (tussen de 120 en 220 gram

Tomaat Pink Beauty F1 (rode klassieke tomaat, vruchten circa 170 – 230 gram)
Tomaat Montesino F1 (rode normale tomaat, vruchten circa 140 gram)
Tomaat Crimson Crush F1 (rode normale tomaat, vruchten circa 150 – 200 gram)
Tomaat Fandango F1 (rode normale tomaat, vruchten tot wel 200 gram)
Tomaat Fantasio F1 (rode normale tomaat, vruchten circa 180 – 200 gram)
Tomaat Defiant F1 (rode normale tomaat, vruchten circa 170 – 230 gram)
Tomaat Paoline F1 (rode normale tomaat, vruchten circa 150 – 180 gram)

Vleestomaten

Tomaat Honey Moon F1 (donkerroze vleestomaat, vruchten circa 250 – 300 gram)
Tomaat Mount Merit F1 (roede vleestomaat, vruchten circa 200 – 400 gram)
Tomaat Vivagrande BIO (rode vleestomaat, vruchten circa 200 gram)
Tomaat Galahad (rode vleestomaat, vruchten circa 200 – 350 gram)
Tomaat Rose Crush F1 (rode vleestomaat, vruchten circa 200 – 250 gram)
Tomaat Pyros F1 (rode vleestomaat, vruchten circa 150 gram)
Tomaat Buffalosun F1 (gele vleestomaat, vruchten tot wel 750 gram)

Romatomanten of Pomodori tomaten

Tomaat Finger Lakes Round Paste (rode pruimtomaat)
Tomaat Invincible (rode romatomaat, vruchten circa 110 gram)
Tomaat Plum Perfect F1 (rode pruimtomaat, vruchten circa 110 gram)
Tomaat Plum Regal F1 (rode pruimtomaat, vruchten circa 110 gram)

Ossenhart tomaten

Tomaat Gourmansun F1 (gele ossenharttomaat, vruchten circa 250 – 300 gram)

Heirloom Tomaten (oude tomatenrassen welke niet hybride gekweekt zijn)

Tomaat Aosta Valley (rode cherrytomaat)
Tomaat Chiapas (rode cherrytomaat)
Tomaat Damsel (rode vleestomaat, vruchten circa 225 – 450 gram)
Tomaat Garden Peach (gele cocktailtomaat, vruchten circa 56 – 110 gram)
Tomaat Green Zebra (groen cocktailtomaat, vruchten circa 58 – 71 gram)
Tomaat Indigo Blue Beauty (rood-blauwe normale tomaat, vruchten circa 150 – 200 gram)
Tomaat Italian Heirloom (rode vleestomaat, vruchten circa 340 – 550 gram)
Tomaat Legend (rode normale tomaat, vruchten circa 75 – 225 gram)
Tomaat Mountain Rouge PhR (rode vleestomaat, vruchten circa 300 – 500 gram)
Tomaat Roma Heirloom (rode romatomaat, vruchten circa 140 – 180 gram)
Tomaat Rose de Berne (rode normale tomaat, vruchten circa 110 – 220 gram)
Tomaat Matt’s Wild Cherry (rode bestomaat, vruchten circa 3 – 4 gram

Bronnen:

Tomatenplanten die geschikt zijn voor het Nederlandse klimaat

De afgelopen jaren heb ik diverse tomatenrassen getest op resistentie. De eigenaren van FruitLent hebben ook diverse tomatenrassen gestest en hierover gepubliceerd. Hieronde beschrijf ik de tomatenrassen die ik getest heb door ze te planten in de open lucht in mijn moestuin. Hieronder foto’s van de tomaten die ik in de zomer van 2023 in mijn moestuin had staan. Van links naar rechts zijn het de volgende rassen: Fandango, Honey Moon, Cristal, Crimsom Crush, Fantasio, Vivagrande, Rondobella, Mount Magic en Defiant.

Tomaat Fandango F1 (indeterminate)

- De plant behoort tot de categorie stamtomaat (indeterminate). Als u de plant in de openlucht kweekt, kunt u deze het beste met een tomatenstok of tomatenspiraal begeleiden en aftoppen op circa 150 – 170 cm.
- Deze tomatenplant krijgt in de oksels nieuwe uitlopers welke u het beste kunt weghalen (dieven).
- De eerste vruchten rijpen middentijds.
- Fandango F1 is een normale tomaat met vruchten tot wel 200 gram.
- Het zijn stevige vlezige ronde rode middelgrote vruchten met weinig zaden.
- De vrucht is minder gevoelig voor het barsten van de tomatenschil.
- De planten kunnen goed tegen bacterievuur en zijn resistent tegen meeldauw en Verticilium dahliae (verwelking) . Daarnaast ook zeer goed bestand tegen Phytophtora (Ph-1 + Ph-2 resistentie).

Vleestomaat Honey Moon F1 (indeterminate)

De plant behoort tot de categorie stamtomaat (indeterminate). Als u de plant in de openlucht kweekt, kunt u deze het beste met een tomatenstok of tomatenspiraal begeleiden en aftoppen op circa 150 – 170 cm.
Deze tomatenplant krijgt in de oksels nieuwe uitlopers welke u het beste kunt weghalen (dieven).
De eerste vruchten rijpen middentijds.
Honey Moon F1 is een vleestomaat met donkerroze vruchten van circa 250 – 300 gram (kleine vleestomaat)
Het zijn stevige, vlezige tomaten met een aangename smaak.
De rijpe vrucht zijn wat gevoeliger voor het barsten van de tomatenschil.
De tomaat Honey Moon F1 resistent tegen Phytophtora infestans (Ph-2 + Ph-3 resistentie), tomatenmozaïekvirus, verwelkingsziekte (Verticillium albo-atrum, Verticillium dahliae), fusarium-vaatziekte (Fusarium oxysporum f.sp. lycopersicifysio 0+1).
De tomaat Honey Moon F1 is redelijke resistentie tegen Tomato Yellow Leaf Curl virus (TYLCV).

Cockttailtomaat Cristal F1 (indeterminate)

De plant behoort tot de categorie stamtomaat (indeterminate). Als u de plant in de openlucht kweekt, kunt u deze het beste met een tomatenstok of tomatenspiraal begeleiden en aftoppen op circa 150 – 170 cm.
Deze tomatenplant krijgt in de oksels nieuwe uitlopers welke u het beste kunt weghalen (dieven).
De eerste vruchten rijpen vroeg.
Cristal F1 is van het formaat cocktailtomaat met vruchten van circa 90 – 120 gram.
Het zijn middelgrote ronde rode vruchten met een aromatische zoete smaak.
De tomaat Cristal F1 is aanzienlijk resistent tegen de tomatenziekte phytophthora infestans. Ph-genen resistentie is door de kweker niet vrijgegeven.

Normale Tomaat Crimson Crush F1 (indeterminate)

De plant behoort tot de categorie stamtomaat (indeterminate). Als u de plant in de openlucht kweekt, kunt u deze het beste met een tomatenstok of tomatenspiraal begeleiden en aftoppen op circa 150 – 170 cm.
Deze tomatenplant krijgt in de oksels nieuwe uitlopers welke u het beste kunt weghalen (dieven).
De eerste vruchten rijpen middentijds.
Crimson Crush F1 is van het formaat klassieke of normale tomaat met vruchten van 150 – 200 gram.
Het zijn vrij grote rode vruchten met een ronde tot platronde vorm. Het sappige vruchtvlees smaakt voldoende tot goed. De vrucht is licht scheurgevoelig en heeft een vrij stevige schil.
De tomaat Crimson Crush F1 is resistent tegen Phytophtora infestans (Ph-2 + Ph-3 resistentie) en tegen de bladvlekkenziekte (Cladosporium fulvum).

Normale Tomaat Fantasio F1 (indeterminate)

De plant behoort tot de categorie stamtomaat (indeterminate). Als u de plant in de openlucht kweekt, kunt u deze het beste met een tomatenstok of tomatenspiraal begeleiden en aftoppen op circa 150 – 170 cm.
Deze tomatenplant krijgt in de oksels nieuwe uitlopers welke u het beste kunt weghalen (dieven).
De eerste vruchten rijpen middentijds.
Fantasio F1 is een normale tomaat met vruchten van circa 180 – 200 gram.
Het zijn stevige platronde vruchten, die minder gevoelig zijn voor het barsten van de tomatenschil.
Fantasio F1 is resistent tegen tomatenmozaïekvirus, bladvlekkenziekte (Cladosporium fulvum, fysio 1-5), meeldauw (Oidium lycopersici), verwelkingsziekte (Verticillium albo-atrum, Verticillium dahliae), Fusarium-vaatziekte (Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici, fysio 1+2) en Fusarium oxysporum f.sp. radicis lycopersici.
Fantasio F1 is redelijk goed bestand tegen Phytophtora (Ph-3 resistentie), maar minder dan tomatenplanten met zowel een Ph-2 en Ph-3 resistentie.
Fantasio F1 is gemiddelde resistentie tegen wortelknobbelaaltjes (Meloidogyne arenaria, Meloidogyne incognita en Meloidogyne javanica).

Vleestomaat Vivagrande BIO (indeterminate)

De plant behoort tot de categorie stamtomaat (indeterminate). Als u de plant in de openlucht kweekt, kunt u deze het beste met een tomatenstok of tomatenspiraal begeleiden en aftoppen op circa 150 – 170 cm.
Deze tomatenplant krijgt in de oksels nieuwe uitlopers welke u het beste kunt weghalen (dieven).
De eerste vruchten rijpen middentijds.
Vivagrande BIO is een vleestomaat met vruchten van circa circa 200 gram.
Het zijn stevige rode platronde niet-geribde vleestomaten met een milde evenwichtige smaak.
De vleestomaat Vivagrande Bio is aanzienlijk resistent tegen de tomatenziekte phytophthora infestans. Ph-genen resistentie is door de kweker niet vrijgegeven.

Cocktailtomaat Rondobella Bio (indeterminate)

De plant behoort tot de categorie stamtomaat (indeterminate). Als u de plant in de openlucht kweekt, kunt u deze het beste met een tomatenstok of tomatenspiraal begeleiden en aftoppen op circa 150 – 170 cm.
Deze tomatenplant krijgt in de oksels nieuwe uitlopers welke u het beste kunt weghalen (dieven).
De eerste vruchten rijpen middentijds.
Rondobella is van het formaat cocktailtomaat met vruchten van circa 100 gram.
Het zijn stevige aromatisch ronde vruchten met een fruitige smaak.
Rondobella Bio is resistent tegen bruinrotziekte
De tomaat Rondobella Bio is aanzienlijk resistent tegen de tomatenziekte phytophthora infestans. Ph-genen resistentie is door de kweker niet vrijgegeven.

Cocktailtomaat Mountain Magic F1 (indeterminate)

De plant behoort tot de categorie stamtomaat (indeterminate). Als u de plant in de openlucht kweekt, kunt u deze het beste met een tomatenstok of tomatenspiraal begeleiden en aftoppen op circa 150 – 170 cm.
Deze tomatenplant krijgt in de oksels nieuwe uitlopers welke u het beste kunt weghalen (dieven).
De eerste vruchten rijpen vroeg.
Mountain Magic F1 is van het formaat cocktailtomaat met vruchten van circa 40 – 60 gram.
Het zijn stevige zoete ronde vruchten, die minder gevoelig zijn voor het barsten van de tomatenschil.
Mount Magic F1 is resistent tegen verwelkingsziekte (Verticillium albo-atrum, Verticillium dahliae), Fusarium-vaatziekte (Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici fysio 0+1+2) en Cladosporium fulvum. Daarnaast ook zeer goed bestand tegen Phytophtora (Ph-2 + Ph-3 resistentie).
Mount Magic F1 is gemiddeld resistent tegen Alternaria solani.

Normale Tomaat Defiant F1 PhR (determinate)

De plant behoort tot de categorie struiktomaat (determinate). De plant stop uitzichzelf met het groeien in de hoogte en wordt niet hoger dan 80 – 100 cm. U kunt de plant het beste ondersteunen met een plantenstok.
De uitlopers in de oksels van de plant haalt u niet weg (niet dieven).
De eerste vruchten rijpen middentijds.
Defiant F1 PhR is een normale tomaat met vruchten van circa 170 – 230 gram.
Het zijn middelgrote ronde rode vruchten met een goede smaak.
De tomaat Defiant F1 PhR kan goed tegen verschillende soorten meeldauw en heeft een hoge weerstand tegen Verticilium dahliae (verwelking) en Phytophtora infestans (Ph-2 resistentie).
Tomaat Defiant F1 PhR heeft een gemiddelde weerstand tegen Alternaria canker.

Tomatenplanten die ook goed resistent zouden moeten zijn

Hieronder nog een aantal tomatenrassen die ook goed resistent zouden moeten zijn. Ik heb deze zelf nog niet in de moestuin gehad.

Vleestomaat Mountain Merit F1 PhR (determinate)

De plant behoort tot de categorie struiktomaat (determinate). De plant stop uitzichzelf met het groeien in de hoogte en wordt niet hoger dan 80 – 100 cm. U kunt de plant het beste ondersteunen met een plantenstok.
De uitlopers in de oksels van de plant haalt u niet weg (niet dieven).
De eerste vruchten rijpen middentijds.
Mount Merit PhR F1 is een vleestomaat met vruchten van circa 200 – 400 gram.
Het zijn stevige ronde tot platronde gladde rode tomaten met een redelijk tot goede smaak.
De tomaat Mountain Merit F1 PhR is resistent tegen Phytophtora infestans (Ph-2 + Ph-3 resistentie), verwelkingsziekte (Verticillium albo-atrum, Verticillium dahliae), Fusarium-vaatziekte (Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici fysio 1+2+3).
De tomaat Mountain Merit F1 PhR is gemiddelde resistentie tegen Alternaria solani, tomatenbronsvlekkenvirus (TSWV), wortelknobbelaaltjes (Meloidogyne arenaria, Meloidogyne incognita en Meloidogyne javanica).

Vleestomaat Galahad F1 PhR (determinate)

De plant behoort tot de categorie struiktomaat (determinate). De plant stop uitzichzelf met het groeien in de hoogte en wordt niet hoger dan 80 – 100 cm. U kunt de plant het beste ondersteunen met een plantenstok.
De uitlopers in de oksels van de plant haalt u niet weg (niet dieven).
De eerste vruchten rijpen middentijds.
Galahad PhR is een vleestomaat met vruchten van circa circa 200 – 350 gram.
Het zijn stevige rode platronde niet-geribde vleestomaten met een fantastische smaak.
De vleestomaat Galahad PhR is resistent tegen Phytophtora infestans (Ph-2 + Ph-3 resistentie).

Vleestomaat Mountain Rouge F1 PhR (indeterminate)

De plant behoort tot de categorie stamtomaat (indeterminate). Als u de plant in de openlucht kweekt, kunt u deze het beste met een tomatenstok of tomatenspiraal begeleiden en aftoppen op circa 150 – 170 cm.
Deze tomatenplant krijgt in de oksels nieuwe uitlopers welke u het beste kunt weghalen (dieven).
De eerste vruchten rijpen middentijds tot laat.
Mountain Rouge PhR is een vleestomaat met vruchten van circa circa 300 – 500 gram.
Het zijn zachte vruchten die licht gevoelig zijn voor scheuren. De tomaten hebben een uitstekende smaak.
De vleestomaat Mountain Rouge PhR is resistent tegen Phytophtora infestans (Ph-2 + Ph-3 resistentie).

Pingpongtomaten, olijftomaten of cocktailtomaten (tussen de 55 en 120 gram)

Cocktailtomaat Cocktail Crush F1 PhR (indeterminate)

De plant behoort tot de categorie stamtomaat (indeterminate). Als u de plant in de openlucht kweekt, kunt u deze het beste met een tomatenstok of tomatenspiraal begeleiden en aftoppen op circa 150 – 170 cm.
Deze tomatenplant krijgt in de oksels nieuwe uitlopers welke u het beste kunt weghalen (dieven).
De eerste vruchten rijpen vroeg.
Cocktail Crush F1 PhR is van het formaat cocktailtomaat met vruchten van circa 40 – 50 gram.
Het zijn sappite uniforme rode ronde vruchten, die minder gevoelig zijn voor het barsten van de tomatenschil.
Cocktail Crush F1 PhR is resistent tegen bladvlekkenziekte (Cladosporium fulvum), verwelkingsziekte (Verticillium albo-atrum, Verticillium dahliae), Fusarium-vaatziekte en Alternaria-bladvlekkenziekte.
De tomaat Cocktail Crush F1 PhR is aanzienlijk resistent tegen de tomatenziekte phytophthora infestans. Ph-genen resistentie is door de kweker niet vrijgegeven.

Kerstomaten of cherrytomaten (tussen de 25 en 55 gram)

Cherrytomaat Primabella F1 PhR (indeterminate)

De plant behoort tot de categorie stamtomaat (indeterminate). Als u de plant in de openlucht kweekt, kunt u deze het beste met een tomatenstok of tomatenspiraal begeleiden en aftoppen op circa 150 – 170 cm.
Deze tomatenplant krijgt in de oksels nieuwe uitlopers welke u het beste kunt weghalen (dieven).
De eerste vruchten rijpen vroeg. De tomatenplant heeft lange trossen tomaten.
Tomaat Primabella F1 PhR is van het formaat cherrytomaat met vruchten van circa 30 gram.
De tomaten hebben een dunne schil en zijn minder gevoelig voor het barsten van de tomatenschil. Het vruchtvlees is stevig en sappig en heeft een redelijke smaak.
De cherrytomaat Primabella F1 PhR is aanzienlijk resistent tegen de tomatenziekte phytophthora infestans. Ph-genen resistentie is door de kweker niet vrijgegeven.

Bestomaten of druiftomaten (maximaal 20 gram)

Bestomaat Resi (indeterminate)

De plant behoort tot de categorie stamtomaat (indeterminate). Als u de plant in de openlucht kweekt, kunt u deze het beste met een tomatenstok of tomatenspiraal begeleiden en aftoppen op circa 150 – 170 cm.
Deze tomatenplant krijgt in de oksels nieuwe uitlopers welke u het beste kunt weghalen (dieven).
De eerste vruchten rijpen middentijds. De tomatenplant heeft lange trossen tomaten met een continue oogst.
Tomaat Resi is van het formaat bestomaat met vruchten van circa 20 gram, welke in kleine trossen aan de plant hangen.
Het zijn zachte en aromatische vruchten met een lichte ananas- en banaansmaak.
De bestomaat Resi is aanzienlijk resistent tegen de tomatenziekte phytophthora infestans. Ph-genen resistentie is door de kweker niet vrijgegeven.

Bestomaat Consuelo F1 PhR (indeterminate)

De plant behoort tot de categorie stamtomaat (indeterminate). Als u de plant in de openlucht kweekt, kunt u deze het beste met een tomatenstok of tomatenspiraal begeleiden en aftoppen op circa 150 – 170 cm.
Deze tomatenplant krijgt in de oksels nieuwe uitlopers welke u het beste kunt weghalen (dieven).
De eerste vruchten rijpen middentijds. De tomatenplant heeft lange trossen tomaten met een continue oogst.
Tomaat Consuelo F1 PhR zit qua formaat tussen de bestomaat en kerstomaat in. In de kas worden de tomaten tussen de 15 en 20 gram. In de buitenteelt worden de tomaten tussen de 25 en 50 gram.
Het zijn stevige zoete ronde tot platronde vruchten, die minder gevoelig zijn voor het barsten van de tomatenschil. Extreem goede smaak, de Brix-waarden liggen tussen de 9 en 11.
De bestomaat Consuelo F1 PhR is aanzienlijk resistent tegen de tomatenziekte phytophthora infestans. Ph-genen resistentie is door de kweker niet vrijgegeven.

Bestomaat Vesper F1 PhR ook wel bekend als Bestomaat Jasper (indeterminate)

De plant behoort tot de categorie stamtomaat (indeterminate). Als u de plant in de openlucht kweekt, kunt u deze het beste met een tomatenstok of tomatenspiraal begeleiden en aftoppen op circa 150 – 170 cm.
Deze tomatenplant krijgt in de oksels nieuwe uitlopers welke u het beste kunt weghalen (dieven).
De eerste vruchten rijpen vroeg.
Tomaat Vesper F1 PhR is van het formaat bestomaat met vruchten van circa 7 – 10 gram.
Het zijn stevige zoete ronde vruchten, die minder gevoelig zijn voor het barsten van de tomatenschil.
De bestomaat Vesper F1 PhR is aanzienlijk resistent tegen de tomatenziekte phytophthora infestans. Ph-genen resistentie is door de kweker niet vrijgegeven.

Bestomaat Matt’s Wild Cherry PhR (indeterminate)

De plant behoort tot de categorie stamtomaat (indeterminate). Als u de plant in de openlucht kweekt, kunt u deze het beste met een tomatenstok of tomatenspiraal begeleiden en aftoppen op circa 150 – 170 cm.
Deze tomatenplant krijgt in de oksels nieuwe uitlopers. Omdat de plant per tros minder vruchten heeft (10-17), kunt u overwegen om de plant niet te dieven.
De eerste vruchten rijpen vroeg.
Tomaat Matt’s Wild Cherry is van het formaat bestomaat met vruchten van circa 3 – 4 gram.
Het zijn zachte zoete ronde vruchten, die in een rijp stadium gevoelig zijn voor barsten van de tomatenschil.
De bestomaat Matt’s Wild Cherry is aanzienlijk resistent tegen de tomatenziekte phytophthora infestans. Ph-genen resistentie is door de kweker niet vrijgegeven.

Bovenstaande tomatenrassen kunt u bestellen door even te zoeken bij de volgende leveranciers:

Verslaglegging van eigen testen met tomatenplanten in de moestuin

Test resistente tomaten onbeschermd in de openlucht in de moestuin – seizoen 2020

In 2020 heb ik de volgende tomatenplanten in mijn moestuin geteeld:

Cocktailtomaat Mountain Magic PhR F1
Cherrytomaat Vesper PhR F1
Trostomaat Defiant PhR F1
Trostomaat Crimson Crush PhR F1.

De tomaten stonden bloot aan regen en zon en zijn niet bespoten. Ook heb ik met de enorme hitte wekelijks de tuinsproeier aangehad, waarbij ik gewoon over de planten water spoot. De opbrengst en kwaliteit was super. Geen enkele plant of tomaat was aangetast met phytophthora infestans. In totaal heb ik drie keer tomaten geoogst. Tijdens de tweede keer heb ik wat foto’s genomen. Deze staan hieronder.

Cocktailtomaat Mountain Magic PhR F1

Trostomaat Mountain Magic Phr F1 Moestuin 2020 Test 1

Cocktailtomaat Mountain Magic PhR F1

Trostomaat Mountain Magic Phr F1 Moestuin 2020 Test 2

Cherrytomaat Vesper PhR F1

Cocktailtomaat Vesper Phr F1 Moestuin 2020 Test 1

Trostomaat Defiant PhR F1

Vleestomaat Defiant Phr F1 Moestuin 2020 Test 1

Trostomaat Defiant PhR F1

Vleestomaat Defiant Phr F1 Moestuin 2020 Test 2

Trostomaat Crimson Crush PhR F1

Vleestomaat Crimson Crush Phr F1 Moestuin 2020 Test 1

Test resistente tomaten onbeschermd in de openlucht in de moestuin – seizoen 2021 / 2022

In beide jaren had ik weer een enorme opbrengst met tomaten. De vleestomaten Mount Merit F1 werd minder snel rijp door de enorme omvang van de vruchten.

Test resistente tomaten onbeschermd in de openlucht in de moestuin – seizoen 2023

2023 was het vierde jaar dat ik aan het testen was met phytophthora infestans resistente tomatenvariëteiten. In de volksmond bekend als de aardappelziekte. Dit jaar had ik de volgende tien variëteiten zonder afdakje in mijn moestuin staan::

Cocktailtomaat Mountain Magic F1 PhR (Ph-2 + Ph-3 resistentie)
Trostomaat Crimson Crush F1 PhR (Ph-2 + Ph-3 resistentie)
Trostomaat Cristal F1 PhR (Ph resistentie niet gepubliceerd)
Trostomaat Fandango F1 PhR (Ph-2 + Ph-3 resistentie)
Trostomaat Fantasio F1 PhR (Ph-3 resistentie)
Trostomaat Rondobella PhR Bio (Ph resistentie niet gepubliceerd)
Trostomaat Defiant PhR F1 (PH-2 resistent)
Vleestomaat Honey Moon F1 PhR (Ph-2 + Ph-3 resistentie)
Vleestomaat Vivagrande PhR BIO (Ph resistentie niet gepubliceerd)
Vleestomaat Mount Merit F1 PhR (Ph-2 + Ph-3 resistentie)

Het planten

Van elke variëteit had ik vijf plantjes gekweekt. Wel wat veel, maar ik wist natuurlijk niet of ze de zomer zouden overleven. Toen ze groot genoeg waren en ijsheiligen voorbij was, heb ik ze naar de moestuin gebracht. Voor elke plant een gat gegraven van circa 20 – 30 cm diep. Vervolgens de grond die hier uitkwam vermengd met Eifelgold lavameel en DCM Meststof groenten en fruit BIO. Hierdoor beschikten de planten over voldoende mineralen en meststoffen. Toen de jonge planten bijna geheel in het gat geplaatst en dit dichtgemaakt met het grondmengsel. Vervolgens heb ik bij elke plant een tomatenspiraal van circa 180 cm geplaatst.

De natte zomer van 2023

Ik kan het mij nog goed herinneren. Tijdens onze zomervakantie in de maanden juli en augustus waren wij in Frankrijk. Ik ben lid van wat Facebook groepen over moestuinen en zag in deze groepen het éne na het andere bericht langskomen over mensen met aangetaste aardappel- en tomatenplanten. Door de combinatie van warm weer en veel regen waren de omstandigheden voor de aardappelziekte of tomatenziekte phytophthora infestans ideaal. Ik kneep hem dan ook behoorlijk, want ik had zo’n vijftig tomatenplanten in mijn moestuin staan. Moest ik deze dan ook weghalen als we weer in Nederland zouden zijn?

In de tweede week van augustus waren we weer thuis. Eerst de caravan uitladen, schoonmaken en de spullen opruimen. Mijn gedachten waren bij de tomatenplanten. Wat zou ik aantreffen.

17 augustus was het zo ver. Ik kon eindelijk naar de moestuin. Aangekomen op het complex, trof ik 50 schuin hangende tomatenspiralen aan. Doordat er enorme trossen tomaten aan hingen, konden de spiralen het gewicht niet meer aan. Maar ik was dolblij. Enkel de tomatenvariëteit Defiant vertoonde enige aantasting. De negen andere tomatenvariëteiten niet. Als eerste had ik alle tomatenspiralen rechtgezet en verstevigt met touw, haringen en plantenstokken. Vervolgens ben ik de planten weer gaan dieven. Om de kans op schimmel te verkleinen is het belangrijk dat de wind goed tussen de bladeren door kan en deze na een regenbui zo snel mogelijk opdrogen. Onder alle tomatentrossen had ik daarom al het blad verwijderd. Boven de tomatentrossen had ik selectief het blad verwijderd, zodat er voldoende wind door kon.

Video-opname van de resistente tomatenplanten 17 augustus 2023.

Toch biologisch behandeld

Ik had mij voor de zomervakantie voorgenomen om de tomatenplanten dit jaar niet te behandelen tegen de aardappelziekte. Omdat er bij de naastgelegen percelen phytophthora infestans in de aardappels zat en half Nederland al de tomatenplanten had kunnen verwijderen, durfde ik dit echter niet achterwege te laten. Net als vorige jaren heb ik de tomatenplanten bespoten met het biologisch middel Magnesiumsulfaat (noemen we ook wel Bitterzout of Epsomzout). Bitterzout bestaan voor ongeveer 10% uit Magnesium en 13% uit zwavel. U kunt bitterzout in emmer kopen. Ik meng deze bitterzoutkorrels aan met water (5 gram bitterzout op in 1 liter water). Het percentage aan magnesium en zwavel is door deze mengverhouding minimaal maar werkt toch preventief tegen de aardappelziekte. Van zwavel is bekent dat het preventief tegen schimmels werkt. Magnesium zorgt ook voor gezonde groene bladeren. Een week na het spuiten met Bitterzout heb ik de tomatenplanten ook bespoten met het biologisch middel Pireco aardappelziekte. Dit is op basis van kruiden en ruikt enorm naar knoflook. Van sommige soorten knoflook is bekend dat ze effectief zijn tegen bacteriën, virussen, parasieten, gisten en schimmels.

De oogst

Vanaf het moment dat ik terugkwam van vakantie tot eind september heb ik elke week kilo’s tomaten kunnen plukken. In totaal ruim 149 kg. Al die tijd vertoonde de planten nog geen sporen van de aardappelziekte phytophthora infestans. Pas in de eerste weken van oktober werden enkele planten aangetast. De resistentie had dus goed zijn werk gedaan en de aantasting uitgesteld. Doordat de zomer genoeg warme dagen met zon had en de planten genoeg water door de regen kregen, was de smaak van de tomaten heerlijk zoet. Niet te vergelijken met de tomaten van de supermarkt.

Waren alle tomatenvariëteiten even succesvol?

Twee tomatenvariëteiten vond ik minder succesvol. Door de warme zomer met veel regen, was de tomatenvariëteit Defiant PhR F1 toch wat aangetast. Mogelijk kon dit ontstaan doordat deze vlak bij de aangetaste aardappels van mijn buurman stonden. De Defiant Phr F1 beschikt echter enkel over Ph-2 resistentie. Terwijl de andere variëteiten ook over Ph-3 resistentie beschikken. Ik ga dan ook niet verder met deze tomatenvariëteit.

Bij de stuiktomaat Mount Merit PhR F1 waren de vele tomaten zo groot en zwaar, dat elke plant in elkaar stortte. Ik vind de stamtomaat toch gemakkelijker in de openlucht en ga dan ook niet verder met de Mount Merit PhR F1.

Welke tomatenrassen ga ik in 2024 kweken?

Doordat er in 2023 sprake was van een warme zomer met veel regen, was het een perfect jaar voor het testen van de werkelijke resistentie van de speciale resistente tomatenvariëteiten. De volgende acht variëteiten zal ik in 2024 weer in mijn moestuin plaatsen:

Cocktailtomaat Mountain Magic F1
Trostomaat Crimson Crush F1
Trostomaat Cristal F1
Trostomaat Fandango F1
Trostomaat Fantasio F1
Trostomaat Rondobella Bio
Vleestomaat Honey Moon F1
Vleestomaat Vivagrande BIO

Daarnaast ga ik vier nieuwe variëteiten testen. Namelijk de volgende:

9. Bestomaat Resi
10. Kerstomaat Consuelo F1
11. Cherrytomaat Primabella
12. Cocktailtomaat Cocktail Crush F1

Deze vier tomatenvariëteiten zouden ook aanzienlijk resistent zijn tegen de tomatenziekte phytophthora infestans. De Ph-genen resistentie is door de kwekers niet vrijgegeven, waardoor ik niet weet of ze over de meest effectieve combinatie Ph-2 en Ph3 resistentie beschikken.

Gerelateerde berichten

Moestuin beginnen – vruchtwisseling, wisselteelt en combinatieteelt

door Niels Picard | 7 januari, 2018

In deze column leg ik uit waarom je vruchtwisseling moet toepassen in een moestuin. Ook beschrijf ik per groentegroep de wachttijd, de bemesting en beschrijf ik mijn vruchtwisselingsschema. Daarnaast beschrijf ik voorbeelden van combinatieteelt.

Lees meer

Blader door berichten

← Vorige